„Njemačka se ove zime suočava sa novim izazovima u pogledu snabdijevanja energijom”, istakao je jučer ministar energetike i ekonomije Robert Habek, prenio je portal „Montelnjuz” iz Osla, i dodao: „Ne postoji garantovan scenario za snabdijevanje energijom ove zime, izazov je previše veliki za to.”
Habekova izjava uslijedila je nakon razgovora njemačkog kancelara Olafa Šolca i norveškog premijera Jonasa Gar Stjorea tokom Nordijskog samita. Norveška isporučuje Njemačkoj sav gas koji može, poručio je Jonas Gar Stjore. Kojim povodom je predsjednik vlade Norveške izašao sa ovim uvjeravanjem pred njemačkog kancelara nije pojašnjeno.
Svetskim berzama jučer nije trebalo mnogo vremena da odreaguju na najnovije signale da Evropu, „epicentar prve svjetske energetske krize” po procjeni Međunarodne agencije za energiju, na zimu čeka još nesagledivi košmar zbog snabdijevanja gasom. Naime, prvi put od 8. marta, londonska berza podigla je jučer cijenu gasa u Evropi iznad 2.450 dolara za 1.000 kubika i to takvim tempom da je samo od početka trgovanja, vrijednost tog energenta podignuta čitavih šest posto u odnosu na dan ranije. Tako je gas sa septembarskim datumima isporuke u Evropi dostigao vrijednost od 2.464 dolara za hiljadu kubika.
Novi apetiti kupaca gasa iz Azije uz Habekova upozorenja i najnovije poteze i procjene „ Gasproma” dodatno su podstakli trgovce da povećaju cijene tog energenta na berzi. Koliko prošlog petka „ Gasprom” je dodatno smanjio isporuke sibirskog gasa Nemačkoj „Sjevernim tokom 1”. Ruski megaenergoizvoznik je potom jučer izašao sa gotovo apokaliptičnom procjenom da bi cijena tog energenta na zimu u Evropi mogla da nadmaši vrijednost od 4.000 dolara za 1000 kubnih metara!
Nakon svih tih novosti, berze u Njemačkoj podigle su cijenu električne energije za kupovinu dan unaprijed na spot tržištu na vrtoglavih 540 eura za megavat-sat. Kako će se njemačko tržište, a za njim i druga energotržišta u EU boriti sa enormnim rastom troškova za snabdijevanje domaćinstava i industrije, ostaje da se vidi.
Berlin je u ponedeljak i zvanično digao ruke od dosadašnje zabrane da se vrtoglavi troškovi snabdjevača (poput „Uniperovih”) za nabavku gasa u ovoj situaciji prenose na stanovništvo i privredu. Tako je u Nemačkoj od 1. oktobra do 1. aprila iduće godine uveden novi namet potrošačima ( 2.419 evra po upotrebljenom kilovatu), uz najavu određenih olakšica pojedinim kategorijama stanovništva.
„Ova dažbina posljedica je ilegalne ratne agresije Vladimira Putina protiv Ukrajine i veštačkih energetskih nestašica koje izaziva Rusija. U protivnom, došlo bi do kolapsa energetskog tržišta Njemačke, a sa tim i većeg dijela energetskog tržišta Evrope. Mi moramo brzo da se mijenjamo. Ponekad to podrazumijeva i uzimanje gorke pilule”, objasnio je u ponedeljak Habek.
Što se Njemaca tiče, nova energodažbina, znači da će domaćinstva povećati svoje mjesečne izdatke za gas u narednom periodu. Jednočlano za 97 eura, dvočlano za oko 194 eura, a četvoročlano domaćinstvo za dodatnih 290 eura.
Zimske „ gasne” nevolje za Njemce i Evropljane mogle bi da budu još veće. Naime, Klaus Miler šef „Bundesnecagentura” (državne agencije za energetske mreže) upozorio je da Nemačka do zime mora da smanji potrošnju gasa za petinu, u protivnom restrikcije bi mogle biti neizbežne. Prema Mileru, da bi Nemačka obezbjedila svoju energetskj stabilnost na jesen i zimu, morala bi na zimu da smanji izvoz gasa susednim zemljama za 20 posto, prenio je portal „ Euraktiv” iz Brisela.
